MSŠ Busovača danas u posjeti Memorijalnom centru u Srebrenici

Dana 08.10.2022. godine, učenici Mješovite srednje škole Busovača su u povodu Dana škole bili u posjeti Memorijalnom centru u Srebrenici. Učenici su imali priliku vidjeti desetine hiljada nišana u dolini Potočara iz perioda agresije na Bosnu i Hercegovinu, ukopani su iz okolnih područja, bježeći iz svojih gradova i sela od napada snaga bosanskih Srba.

Učenicima je prikazan film genocida nad Srebrenicom, nakon čega su imali priliku pogledati predmete pronađene kao ostatci nakon dešavanja.

Važno je napomenuti i sjećati se Srebrenice!

Grad Srebrenica bio je prenaseljen izbjeglicama. Ljudi su živjeli na stepeništima i u hodnicima stambenih zgrada, u automobilima, zgradama javnih ustanova, poput škola i sportskih centara, dok neki uopšte nisu imali krova nad glavom i spavali su napolju, gdje su temperature tokom zimskih noći padale i do -25ºC. Većina onih koji su izbjegli u Srebrenicu oskudijevali su u hrani nakon napuštanja svojih sela, a jedini izvor vode bila je rijeka, izuzetno zagađena otpadom, izmetom i naftom.

Reagujući na ubrzano pogoršavanje humanitarne situacije, u aprilu 1993. godine Savjet bezbjednosti Ujedinjenih nacija usvojio je Rezoluciju 819, kojom je Srebrenica proglašena „zaštićenom zonom“. Nekoliko dana kasnije, potpisan je sporazum kojim se poziva na totalnu obustavu vatre u Srebrenici, demilitarizaciju enklave, angažovanje UNPROFOR-a (Zaštitne snage UN-a) u Srebrenici i otvaranje koridora između Tuzle i Srebrenice za evakuaciju teško ranjenih i bolesnih. UNPROFOR je uspostavio mali komandni centar u samoj Srebrenici, kao i jednu veću bazu (UN baza) u pet kilometera udaljenom gradiću Potočari. Iz te baze UNPROFOR je nadgledao demilitarizaciju grada. Nakon dolaska prve grupe snaga UNPROFOR-a u aprilu 1993. godine, nove trupe mijenjale su se u enklavi na otprilike svakih šest mjeseci. Te snage imale su lako naoružanje i njihovo brojno stanje nikada nije prelazilo 600 ljudi. U januaru 1995. godine, u enklavu je stigao Holandski bataljon.

U martu 1995. godine, Radovan Karadžić, predsjednik samoproglašenog entiteta Republika Srpska i vrhovni komandant njegovih oružanih snaga, naložio je snagama bosanskih Srba da muslimansko stanovništvo eliminišu iz enklava Srebrenica i Žepa. Dokument poznat pod nazivom „Direktiva 7“ predstavljao je uvod u zločine koji će biti počinjeni u julu 1995. godine. Drinskom korpusu Vojske Republike Srpske (VRS) naređeno je sljedeće:

U julu 1995. godine, Direktiva 7 pretočena je konkre-tan plan, čija je realizacija otpočela operacijom kodnog imena Krivaja 95 i završila ubistvom ili nestankom do 8.000 muslimanskih muškaraca i dječaka, kao i prisilnim premještanjem do 30.000 muslimanskih žena, djece i staraca iz enklave.

Izložba pred vama vodi vas kroz događaje koji su se odigrali u i oko Srebrenice u vrijeme počinjenja genocida, iz perspektive preživjelih žrtava, svjedoka tih događaja, kao i samih počinilaca zločina.

Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) i Međunarodni rezidualni mehanizam za krivične sudove (MRMKS) sudili su dvadesetorici pojedinaca za zločine počinjene u Srebrenici u julu 1995. godine i zaključili da masovna ubistva muslimanskih muškaraca i dječaka iz Srebrenice predstavljaju zločin genocida. Materijali predstavljeni unutar ove izložbe preuzeti su sa nekih od pomenutih suđenja, uključujući ona najviše rangiranim pojedincima u predmetima Radovana Karadžića, Ratka Mladića, Vujadina Popovića i drugih, kao i Radislava Krstića.

Radovan Karadžić bio je predsjednik Republike Srpske i vrhovni komandant VRS-a, dok je komandant VRS-a bio Ratko Mladić. VRS je u svom sastavu imala šest teritorijalno organizovanih korpusa, među kojima je bio i Drinski korpus. Drinski korpus bio je podijeljen u više brigada, uključujući Zvorničku brigadu i Bratunačku brigadu. Radislav Krstić bio je načelnik štaba, a potom i komandant Drinskog korpusa.

U predmetu protiv Vujadina Popovića i drugih, za zločine počinjene u Srebrenici, uključujući genocid, procesuirani su i osuđeni sljedeći visoko rangirani pripadnici snaga bosanskih Srba: Vujadin Popović, načelnik za bezbjednost Drinskog korpusa VRS-a; Ljubiša Beara, načelnik za bezbjednost Glavnog štaba VRS-a; Drago Nikolić, načelnik za bezbjednost Zvorničke brigade VRS-a; Ljubomir Borovčanin, zamjenik komandanta Specijalne brigade policije MUP-a Republike Srpske; Vinko Pandurević, komandant Zvorničke brigade VRS-a; Radivoje Miletić, načelnik za operativno-nastavne poslove Glavnog štaba VRS-a; Milan Gvero, pomoćnik komandanta Glavnog štaba VRS-a za moral, vjerske i pravne poslove.